Bu kitap hem endüstride çalışanların faydalanması için, hem de fakültelerde ders olarak okutulan sert lehimleme tekniği ve uygulamaları dersindeki öğrencilerin yararlanmaları hedeflenmiştir. Sert lehimleme prensipleri adlı bu kitap on bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde sert lehimleme prensipleri diğer birleştirme teknikleri ile karşılaştırılarak avantaj ve dezavantajları ifade edilmektedir. İkinci bölümde sert lehimleme parametreleri ele alınarak, iyi bir sert lehim birleştirmesinin genel prensipleri açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ilave dolgu metali seçim kriterleri ve sert lehimlemede kullanılan ilave dolgu metallerinin özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde dekapanlar, beşinci bölümde ise lehimleme atmosferleri incelenmiştir. Altıncı bölümde sert lehimlemede kullanılan dizayn kriterleri özetlenmiş olup çeşitli örnekler verilmiştir. Yedinci bölümde sert lehimleme teknikleri hakkında kısa bilgi verilmiştir. Sekizinci bölümde endüstride yaygın olarak kullanılan malzemelerin sert lehimleme kabiliyetleri hakkında bilgi verilmiştir. Dokuzuncu bölümde sert lehimleme birleştirmeleri için kullanılan deneyler özetlenirken, onuncu bölümde sert lehimlemede önemli olan iş güvenliği ve emniyetı hakkında önerilerde bulunulmuştur.
SERT LEHİMLEME PRENSİPLERİ
DOÇ. DR. HÜSEYİN UZUN
Sanayideki konstrüksiyon ve makine imalatında, yaygın olarak birleştirme teknikleri kullanılmaktadır. Birleştirme işlemlerinde mekanik birleştirmeden tutun da, kaynaklı birleştirmeye, yapıştırmaya kadar çeşitli teknikler tercih edilmektedir. Özellikle ince kesitli konstrüksiyonlarda, demir dışı malzemelerin birleştirilmesinde ve metal-seramik bağlantılarında sert lehimleme ile birleştirme tekniğinin yaygınlaştığını görmekteyiz. Otomobil endüstrisinde, uçak sanayiinde, ısı eşanjörü ve radyatör imalatlarında, tesisat sistemlerinde sert lehimleme tekniğinden yararlanılarak birleştirmeler yapılmaktadır. Yaygınlaşarak kullanılmaya başlanan sert lehimleme tekniğinin prensipleri hakkında geniş Türkçe kaynaklara rastlamak mümkün değildir.
Bu kitap hem endüstride çalışanlarının faydalanması için, hem de fakültemizde ders olarak okutulan sert lehimleme tekniği ve uygulamaları dersindeki öğrencilerimizin yararlanmaları hedeflenmiştir. Sert lehimleme prensipleri adlı bu kitap on bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde sert lehimleme prensipleri diğer birleştirme teknikleri ile karşılaştırılarak avantaj ve dezavantajları ifade edilmektedir. İkinci bölümde sert lehimleme parametreleri ele alınarak, iyi bir sert lehim birleştirmesinin genel prensipleri açıklanmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ilave dolgu metali seçim kriterleri ve sert lehimlemede kullanılan ilave dolgu metallerinin özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde dekapanlar, beşinci bölümde ise, lehimleme atmosferleri incelenmiştir. Altıncı bölümde sert lehimlemede kullanılan dizayn kriterleri özetlenmiş olup çeşitli örnekler verilmiştir. Yedinci bölümde sert lehimleme teknikleri hakkında kısa bilgi verilmiştir. Sekizinci bölümde endüstride yaygın olarak kullanılan malzemelerin sert lehimleme kabiliyetleri hakkında bilgi verilmiştir. Dokuzuncu bölümde sert lehimleme birleştirmeleri için kullanılan deneyler özetlenirken, onuncu bölümde sert lehimlemede önemli olan iş güvenliği ve emniyeti hakkında önerilerde bulunulmuştur.
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 1
SERT LEHİMLEME PRENSİPLERİ
1.1 Giriş
1.2 Mekanik Birleştirme Tekniği ve Özellikleri
1.3 Yapıştırma Tekniği ile Birleştirme ve Özellikleri
1.4 Kaynaklı Birleştirme Tekniği ve Özellikleri
1.5 Difüzyon ile Birleştirme Tekniği ve Özellikleri
1.6 Sert Lehimleme Tekniği ve Özellikleri
1.6.1 Sert lehimlemede işlem basamakları
1.6.2 Sert Lehimleme Tekniği ile Diğer Birleştirme Tekniklerinin Karşılaştırılması
1.6.3 Sert ve Yumuşak Lehimleme Tekniklerinin Karşılaştırılması
1.7 Tasarım Aşamasında Parça İmalat Tekniğinin Seçimi
1.8 Sert Lehimlemenin Uygulama Alanları
1.8.1 Uçak Endüstrisi Uygulamaları
1.8.2 Nükleer Sanayi Uygulamaları
Tekrarlama Soruları
BÖLÜM 2
SERT LEHİMLEME PARAMETRELERİ
2.1 Giriş
2.2 Yüzey Enerjisi ve Yüzey Gerilmesi
2.3 Malzemelerin Islatma Kabiliyeti
2.4 İlave Dolgu Metalinin Yayılma Özellikleri
2.5 Kapiler Kuvvet Etkisiyle Lehimleme Aralığında Sıvı Metal Yükselmesi
2.6 Lehimleme Aralığı
2.7 Lehimleme Sıcaklığı
2.8 Lehimleme Zamanı
2.9 İlave Dolgu Metalinin Akıcılığı
2.10 Yüzey Pürüzlülüğü
2.11 Çözünme ve Erozyon
2.12 Metallerin Buharlaşma Basıncı
2.13 Yüzey Hazırlığı
Tekrarlama Soruları
BÖLÜM 3
İLAVE DOLGU METALLERİ VE ÖZELLİKLERİ
3.1 Giriş
3.2 İlave Dolgu Metallerinin Mamul Şekli
3.3 İlave Dolgu Metallerinin Standartlarda Gösterilişi
3.4 Sert Lehimleme İlave Dolgu Metalleri
3.4.1 Gümüş Esaslı Sert Lehim Dolgu Metalleri
3.4.1.1 Gümüş – Bakır Ötektik İlave Dolgu Metali
3.4.1.2 Gümüş-Bakır-Fosfor İlave Dolgu Alaşımları
3.4.1.3 Gümüş–Bakır–Çinko İlave Metal Üçlü Alaşımları
3.4.1.4 Gümüş–Bakır–Çinko–Kadmiyum İlave Metal Alaşımları
3.5 Bakır İlave Dolgu Metalleri
3.5.1 Bakır–Çinko İlave Dolgu Metalleri
3.5.2 Bakır-Fosfor İlave Dolgu Metalleri
3.6 Altın İçerikli İlave Dolgu Metalleri
3.6.1 Altın-Bakır İlave Dolgu Metali
3.6.2 Altın–Nikel İlave Dolgu Metalleri
3.6.3 Altın–Paladyum İlave Dolgu Metalleri
3.7 Paladyum Esaslı İlave Dolgu Metalleri
3.8 Nikel Esaslı İlave Dolgu Metalleri
3.7 Alüminyum Esaslı İlave Dolgu Metalleri
3.8 İlave Dolgu Metali Seçiminde Faz Diyagramlarından Yararlanma
3.8.1 Altın-Nikel İkili Alaşım Sistemi
3.8.2 Gümüş-Bakır İkili Ötektik Alaşım Sistemi
3.8.3 Gümüş-Altın-Bakır Üçlü Alaşım Sistemi
3.8.4 Bakır-Kurşun-Kalay Üçlü Alaşım Sistemi
Tekrarlama Soruları
BÖLÜM 4
DEKAPANLAR ve ÖZELLİKLERİ
4.1 Giriş
4.2 Dekapanların Görevleri
4.3 Dekapan Seçimi
4.4 Dekapan Maddeleri ve Özellikleri
4.5 Dekapan Çeşitleri
Tekrarlama Soruları
BÖLÜM 5
Hipotenüs® Yeni Nesil E-Ticaret Sistemleri ile Hazırlanmıştır.
